Zaloguj się
Zarejestruj się
Layers i Bitcoin - Polska Platforma Finansowa Bielik.io

Czym są Layer 1, Layer 2 i Layer 3? Przystępne wyjaśnienie warstw blockchaina 

Layer 1, 2 i 3 to trzy “warstwy” technologii blockchain, które odpowiadają za różne aspekty działania sieci — od bezpieczeństwa i decentralizacji po szybkość transakcji i konkretne zastosowania. L1 to główna sieć (np. Bitcoin, Ethereum), L2 to dodatki zwiększające wydajność (np. Arbitrum, Lightning Network), a L3 to nowe zastosowania, jak gaming czy interoperacyjność. Dzięki warstwom blockchain staje się bardziej skalowalny, tańszy i użyteczny. 

Key Takeaways: 

  • Blockchainy są zbudowane warstwowo, aby rozwiązać tzw. trylemat (skalowalność, decentralizacja, bezpieczeństwo). 
  • Layer 1 to główna sieć (np. Bitcoin, Ethereum). 
  • Layer 2 to technologie jak ZK-Rollups czy Optimistic Rollups, które odciążają Layer 1 i przyspieszają działanie. 
  • Layer 3 skupia się na konkretnych zastosowaniach jak DeFi, gaming czy interoperacyjność. 
  • Dzięki warstwowości użytkownicy mają dostęp do szybszych, tańszych i bardziej przyjaznych rozwiązań. 

Po co są warstwy w blockchainie?

Blockchain to przełomowa technologia — ale nie bez ograniczeń. W swojej podstawowej formie zmaga się z tzw. trylematem blockchaina: trudno jednocześnie osiągnąć wysoki poziom decentralizacji, bezpieczeństwa i skalowalności. 

Jak zauważają naukowcy w przeglądzie opublikowanym w Applied Sciences: 

„The blockchain trilemma implies that an architecture can at best achieve only two of the three core properties—security, scalability, and decentralization—simultaneously” 
(Mukkamala et al., 2025, Applied Sciences, 15(1), 19) 
👉sprawdź sam DOI: 10.3390/app15010019 

To właśnie dlatego powstały warstwy (Layer 1, 2, 3) – każda z nich skupia się na innym aspekcie tego wyzwania: 

  • Layer 1 — decentralizacja i bezpieczeństwo, 
  • Layer 2 — skalowalność i wydajność, 
  • Layer 3 — specjalizacja i konkretne przypadki użycia. 

Dzięki temu blockchain może być zarówno szybki, tani, jak i odporny na ataki — bez konieczności rezygnacji z wartości, które go definiują. 

Layer 1 – Fundament blockchaina

To główna sieć, na której działa cała reszta. 

Przykłady: 

  • Bitcoin (BTC) – prosty, bezpieczny, ale wolny. 
  • Ethereum (ETH) – obsługuje smart kontrakty, DeFi i NFT. 

Zalety: 

  • Wysokie bezpieczeństwo. 
  • Brak zależności od innych warstw. 

Wady: 

  • Mała przepustowość. 
  • Wysokie opłaty (np. „gas” na Ethereum). 

Layer 2 – Szybciej, taniej, na większą skalę

Layer 2 (L2) to technologie budowane na bazie Layer 1, które: 

  • przejmują część obliczeń poza główny łańcuch, 
  • grupują transakcje, 
  • i odsyłają tylko wynik na L1. 

Główne rodzaje Layer 2:

✅ Optimistic Rollups 

  • Zakładają, że transakcje są poprawne (optymistycznie), chyba że ktoś je zakwestionuje. 
  • Mają tzw. okno sporu (zwykle 7 dni), zanim transakcja zostanie w pełni zatwierdzona. 

✅ ZK-Rollups (Zero-Knowledge Rollups) 

  • Wysyłają na Layer 1 dowód kryptograficzny potwierdzający poprawność całej grupy transakcji. 
  • Szybsze i bardziej prywatne niż Optimistic Rollups, ale trudniejsze w implementacji. 
  • Przykłady: zkSync, Starknet, Linea. 

Korzyści L2: 

  • Niższe opłaty (czasem nawet 100x tańsze niż L1), 
  • Szybsze zatwierdzanie transakcji, 
  • Skalowalność bez rezygnacji z bezpieczeństwa. 

Layer 3 – Blockchain dla konkretnych potrzeb

Layer 3 (L3) to warstwa aplikacyjna — skupia się nie na skalowaniu, ale na funkcjonalności. 

Co oferuje L3?

  • Dedykowane środowiska dla gier, AI, DeFi, identyfikacji cyfrowej, 
  • Jeszcze większe uproszczenie interfejsu i UX, 
  • Specjalistyczne funkcje niedostępne w L1 i L2. 

Przykłady: 

  • Dymension – platforma do tworzenia L3 tzw. RollApps. 
  • XAI – gamingowy Layer 3 dla ekosystemu Arbitrum. 
  • zkSync Hyperchains – Layer 3 zbudowany na bazie ZK-Rollupów. 

Dzięki L3 blockchain może dopasować się do realnych branż i przypadków użycia — a nie odwrotnie. 

Czy jako użytkownik musisz to wszystko wiedzieć?

Nie. I to jest najlepsze. 

Jeśli używasz portfela MetaMask i kupujesz NFT za 2 dolary bez wysokich opłat — prawdopodobnie korzystasz z L2 lub nawet L3. 
Jeśli grasz w grę opartą na blockchainie — L3 może działać „pod maską”. 

Warstwy tworzą infrastrukturę, która upraszcza życie użytkownika końcowego. Tak jak nie musisz rozumieć działania TCP/IP, by oglądać Netflixa. 

Podsumowanie – warstwy to klucz do przyszłości blockchaina

Bez warstw blockchain nie dałby rady konkurować z tradycyjnymi systemami finansowymi, aplikacjami i grom. 

  • Layer 1 to fundament (bezpieczny, ale wolny), 
  • Layer 2 to turbo (tańszy, szybszy, bardziej efektywny), 
  • Layer 3 to specjalizacja (dopasowanie do branży i użytkownika). 

Dzięki warstwowości blockchain rozwija się nie tylko jako technologia, ale jako infrastruktura przyszłości. 

Zacznij eksplorować warstwy blockchaina na Bieliku 

Na platformie Bielik znajdziesz nie tylko klasyczne kryptowaluty jak Bitcoin i Ethereum, ale także projekty z warstw L2 i L3. Dzięki błyskawicznym płatnościom (BLIK, karta, Google Pay) oraz pełnej zgodności z regulacjami, kupno i sprzedaż jest szybkie i bezpieczne. 

👉 Zarejestruj się, przejdź weryfikację i odkrywaj kolejne warstwy kryptowalut – na własnych zasadach. 

Related Posts